మా తెలుగు తల్లికి మల్లె పూదండ
మా కన్న తల్లికి మంగళారతులు
కడుపులో బంగారు కను చూపులో కరుణ
చిరునవ్వుతో సిరులు దొరలించు మాతల్లి
గలా గలా గోదారి కదలి పోతుంటేను
బిర బిరా కృష్ణమ్మ పరుగులెడుతుంటేను
బంగారు పంటలే పండుతాయి
మురిపాల ముత్యాలు దొరలుతాయి
గేయ రచయిత శంకరంబాడి సుందరాచారి
అమరావతీ నగర అపురూప శిల్పాలు
త్యాగయ్య గొంతులో తారాడు నాదాలు
తిక్కయ్య కలములో తియ్యందనాలు
నిత్యమై నిఖిలమై నిలచియుండేదాక
రుద్రమ్మ భుజశక్తి మల్లమ్మ పతి భక్తి
తిమ్మరుసు ధీయుక్తి కృష్ణ రాయల కీర్తి
మాచెవులు రింగుమని మారుమ్రోగే దాక
నీ ఆటలే మేము ఆడుతాం నీ పాటలే మేము పాడుతాం
జై తెలుగు తల్లి! జై తెలుగు తల్లి! జై తెలుగు తల్లి!
( ఈ గీత రచయిత శ్రీ శంకరంబాడి సుందరాచారి గారికి
ఈ గీతాన్ని ప్రధమంగా ఆలపించిన టంగుటూరి సూర్యకుమారి గారికి
మర్యాద పూర్వక కృతజ్ఞలతో..)
నా వీడియోలను యుట్యుబ్ లో తిలకించండి
శ్రీనాథుని కవితలు, చాటు పద్యములు
సిరిగలవానికి చెల్లును
తరుణుల పదియారు వేల తగ పెండ్లాడన్
తిరిపెమున కిద్దరాండ్రా
పరమేశా! గంగవిడుము పార్వతి చాలున్ !
ఫుల్ల సరోజ నేత్ర అల పూతన చన్నుల చేదు ద్రావి నా
డల్ల దవాగ్ని మ్రింగితి నటంచును నిక్కెదవేమొ? తింత్రిణీ
పల్లవ యుక్తమౌ నుడుకు బచ్చలి శాకము జొన్న కూటితో
మెల్లగ నొక్క ముద్ద దిగ మ్రింగుమ నీ పస కాననయ్యెడిన్ !!
కాశికా విశ్వేశు కలసె వీరా రెడ్డి రత్నాంబరంబులే రాయుడిచ్చు
రంభగూడె తెలుగు రాయరాహత్తుండు కస్తూరికే రాజు ప్రస్తుతింతు
స్వర్గస్తుడయ్యె విస్సనమంత్రి మఱి హేమ పాత్రాన్న మెవ్వరి పంక్తి గలదు
కైలాసగిరి పండె మైలార విభుడేగి దినవెచ్చ మే రాజు తీర్చగలడు
భాస్కరుడు మున్నె దేవుని పాలికరిగె
కలియుగంబున నికనుంట కష్టమనుచు
దివిజ కవివరు గుండియల్దిగ్గురనగ
అరుగు చున్నాడు శ్రీనాథు డమరపురికి
దీనార టంకాల తీర్థమాడించితి దక్షిణాధీశు ముత్యాలశాల
పల్కుతోడై తాంధ్రభాషా మహాకావ్య నైషథగ్రంథ సందర్భమునను
పగలగొట్టించితుద్భట వివాదప్రౌఢి గౌడ డిండిమభట్టు కంచుఢక్క
చంద్రభూష క్రియాశక్తి రాయల యొద్ద పాదుకొల్పితి సార్వభౌమ బిరుదు
నెటుల మెప్పించెదో నన్ను నింకమీద
రావు సింగన భూపాలు ధీవిశాలు
నిండుకొలువున నెలకొనియుండి నీవు
సరస సద్గుణ నికురంబ శారదాంబ !
పోతన పద్యములు
బాలరసాల సాల నవపల్లవ కోమల కావ్య కన్యకన్
కూళలకిచ్చి యప్పడుపుకూడు భుజించుటకంటె సత్కవుల్
హాలికులైననేమి? గహనాంతర సీమల కందమూల గౌ
ద్దాలికులైన నేమి? నిజదార సుతోదర పోషణార్ధమై
పలికెడిది భాగవతమట
పలికించు విభుండు రామభద్రుండట; నే
పలికిన భవహరమగునట
పలికెద వేఱొండుగాథ పలుకగనేలా?
చేతులారంగ శివుని పూజింపడేని
నోరు నొవ్వంగ హరికీర్తి జుడువడేని
దయయు సత్యంబు లోనుగా తలపడేని
కలుగ నేటికి తల్లుల కడుపుచేటు
నీ పాదకమల సేవయు
నీపాదార్చకుల తోడి నెయ్యము నితాం
తాపాత భూత దయయును
తాపస మందార! నాకు దయసేయగదే
ఇందుగలడందు లేడను
సందేహము వలదు! చక్రి సర్వోపగతుం
డెందెందు వెదకి చూచిన
నందందే గలడు ! దానవాగ్రణి వింటే!
కమలాక్షు నర్చించు కరములు కరములు;
శ్రీనాథు వర్ణించు జిహ్వ జిహ్వ;
సురరక్షకునిఁ జూచు చూడ్కులు చూడ్కులు;
శేషశాయికి మ్రొక్కు శిరము శిరము;
విష్ణు నాకర్ణించు వీనులు వీనులు;
మధువైరిఁ దవిలిన మనము మనము;
భగవంతు వలగొను పదములు పదములు;
పురుషోత్తముని మీఁది బుద్ధి బుద్ధి;
దేవదేవుని చింతించు దినము దినము;
చక్రహస్తునిఁ బ్రకటించు చదువు చదువు;
కుంభినీధవుఁ జెప్పెడి గురుఁడు గురుఁడు;
తండ్రి! హరిఁ జేరు మనియెడి తండ్రి తండ్రి
సుమతీ శతకము
సుమతీ శతకము: అల్లుని మంచితనంబును
గొల్లని సాహిత్యవిద్య కోమలి నిజమును
బొల్లున దంచిన బియ్యముఁ
దెల్లని కాకులును లేవు తెలియక సుమతీ!
ఇచ్చునదె విద్య రణమునఁ
జొచ్చునదే మగతనంబు సుకవీశ్వరులన్
మెచ్చునదె నేర్పు వాదుకు
వచ్చునదే కీడుసుమ్ము వసుధను సుమతీ!
ఇమ్ముగఁ జదువని నోరును
అమ్మాయని పిలిచియన్న మడుగని నోరున్
దమ్ములఁ బిలువని నోరును
గుమ్మరిమను ద్రవ్వినట్టి గుంటర సుమతీ!
ఉదకము ద్రావిడు హయమును
మదమున నుప్పొంగుచుండు మత్తేభంబున్
మొదవుకడ నున్న వృషభము
జదువని యా నీచుకడకు జనకుర సుమతీ!
ఉత్తమగుణములు నీచున
కెత్తెఱుఁగున గలుగనేర్చు నెయ్యడలం దా
నెత్తిచ్చి కఱగిపోసిన
నిత్తడి బంగారుమగునె యిలలో సుమతీ!
ఉపకారికి నుపకారము
విపరీతముగాదు సేయ వివరింపంగా
నపకారికినుపకారము
నెపమెన్నక సేయువాఁడు నేర్పరి సుమతీ
ఎప్పటికెయ్యది ప్రస్తుత
మప్పటి కా మాటలాడి యన్యుల మనముల్
నొప్పింపక తా నొవ్వక
తప్పించుక తిరుగువాఁడు ధన్యుఁడు సుమతీ!
ఎప్పుద్డుఁ దప్పులు వెదకెడు
నప్పురుషునిఁ కొల్వఁగూడదది యెట్లన్నన్
సర్పంబు పడగనీడను
గప్ప వసించిన విధంబు గదరా సుమతీ!
ఓడలు బండ్లును వచ్చును
ఓడలు నాబండ్లమీఁద నొప్పుగ వచ్చున్
ఓడలు బండ్లును వలెనే
వాడంబడుఁ గలిమిలేమి వసుధను సుమతీ!
కనకపు సింహాసనమున
శునకముఁ గూర్చుండఁబెట్టి శుభలగ్నమునఁ
దొనరఁగ బట్టముగట్టిన
వెనుకటిగుణమేల మాను వినరా సుమతీ!
కమలములు నీటఁ బాసినఁ
గమలాప్తుని రశ్మి సోఁకి కమలినభంగిన్
దమ దమ నెలవులు దప్పినఁ
దమమిత్రులు శత్రులౌట తథ్యము సుమతీ!
కరణముఁ గరణమునమ్మిన
మరణాంతకమౌను గాని మనలేఁడు సుమీ
కరణము తన సరి కరణము
మరి నమ్మక మర్మమీక మనవలె సుమతీ!
కాదుసుమీ దుస్సంగతి
పోదుసుమీ కీర్తికాంత పొందినపిదపన్
వాదుసుమీ యప్పిచ్చుట
లేదుసుమీ సతులవలపు లేశము సుమతీ!
కులకాంత తోడ నెప్పుడుఁ
గలహింపకు వట్టితప్పు ఘటియింపకుమీ
కలకంఠి కంఠ కన్నీ
రొలికిన సిరి యింటనుండ నొల్లదు సుమతీ!
కూరిమిగల దినములలో
నేరములెన్నఁడును గలుఁగనేరవు మఱి యా
కూరిమి విరసంబైనను
నేరములే తోఁచుచుండు నిక్కము సుమతీ!
కొక్కోకమెల్లఁ జదివినఁ
జక్కనివాఁడైన రాజచంద్రుండైనన్
మిక్కిలి రొక్కమ్బీయక
చిక్కదురా వారకాంత సిద్ధము సుమతీ!
నవ్వకుమీ సభలోపల
నవ్వకుమీ తల్లిదండ్రి నాధులతోడన్
నవ్వకుమీ పరసతితో
నవ్వకుమీ విప్రవరుల నయమిది సుమతీ!
కొఱగాని కొడుకు పుట్టినఁ
కొఱగామియె కాదు తండ్రి గుణముల జెఱచు
జెఱకుతుద వెన్నుఁ పుట్టిన
జెఱకునఁ దీపెల్ల జెఱచు సిద్ధము సుమతీ!
బలవంతుడు నాకేమని
పలువురితో నిగ్రహించి పలుకుట మేలా
బలవంతమైన సర్పము
చలెచీమలచేత చిక్కి చావదె సుమతీ!
మాటకుఁ బ్రాణము సత్యము
కోటకుఁ బ్రాణము సుభట కోటి ధరిత్రిన్
బోటికిఁ బ్రాణము మానము
చీటికిఁ బ్రాణము వ్రాలు సిద్ధము సుమతీ
మానఘనుఁడాత్మధృతిఁజెడి
హీనుడంగువాని నాశ్రయించుట యెల్లన్
మానెడు జలములోపల
నేనుగు మొయి దాఁచినట్టు లెఱుగుము సుమతీ!
పతికడకుఁ దన్నుగూర్చిన
సతికడకును వేల్పుకడకు సద్గురు కడకున్
సుతుకడకు రిత్తచేతుల
మతిమంతులు చనరు నీతి మార్గము సుమతీ!
పరసతి కూటమిఁగోరకు
పరధనముల కాసపడకు పరునెంచెకుమీ
సరిగాని గోష్టి సేయకు
సిరిచెడిఁ జుట్టంబుకడకుఁ జేరకు సుమతీ!
పుత్రోత్సాహము తండ్రికి
పుత్రుడు జన్మించినపుడె పుట్టదు జనులా
పుత్రుని గనుకొని పొగడగ
పుత్రోత్సాహంబు నాడు పొందుర సుమతీ!
ఈ పేజీలు కూడా చదవండి
- మహాత్మా గాంధీ 1869-1915
- జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ 1889-1940
- డా. సర్వేపల్లి రాధాకృష్ణన్
- మోక్షగుండం విశ్వేశ్వరయ్య
పురికిని బ్రాణము కోమటి
వరికిని బ్రాణము నీరు వసుమతిలోనం
గరికిని బ్రాణము తొండము
సిరికిని బాణము మగువ సిద్ధము సుమతీ!
బలవంతుడు నాకేమని
పలువురితో నిగ్రహించి పలుకుట మేలా
బలవంతమైన సర్పము
చలెచీమలచేత చిక్కి చావదె సుమతీ!
మాటకుఁ బ్రాణము సత్యము
కోటకుఁ బ్రాణము సుభట కోటి ధరిత్రిన్
బోటికిఁ బ్రాణము మానము
చీటికిఁ బ్రాణము వ్రాలు సిద్ధము సుమతీ!
మానఘనుఁడాత్మధృతిఁజెడి
హీనుడంగువాని నాశ్రయించుట యెల్లన్
మానెడు జలములోపల
నేనుగు మొయి దాఁచినట్టు లెఱుగుము సుమతీ!
నవ్వకుమీ సభలోపల
నవ్వకుమీ తల్లిదండ్రి నాధులతోడన్
నవ్వకుమీ పరసతితో
నవ్వకుమీ విప్రవరుల నయమిది సుమతీ!
నీరే ప్రాణాధారము
నోరే రసభరితమైన నుడుపుల కెల్లన్
నారియె నరులకు రత్నము
చీరయె శృంగార మండ్రు సిద్ధము సుమతీ!
పతికడకుఁ దన్నుగూర్చిన
సతికడకును వేల్పుకడకు సద్గురు కడకున్
సుతుకడకు రిత్తచేతుల
మతిమంతులు చనరు నీతి మార్గము సుమతీ!
పరసతి కూటమిఁగోరకు
పరధనముల కాసపడకు పరునెంచెకుమీ
సరిగాని గోష్టి సేయకు
సిరిచెడిఁ జుట్టంబుకడకుఁ జేరకు సుమతీ!
పుత్రోత్సాహము తండ్రికి
పుత్రుడు జన్మించినపుడె పుట్టదు జనులా
పుత్రుని గనుకొని పొగడగ
పుత్రోత్సాహంబు నాడు పొందుర సుమతీ!
పురికిని బ్రాణము కోమటి
వరికిని బ్రాణము నీరు వసుమతిలోనం
గరికిని బ్రాణము తొండము
సిరికిని బాణము మగువ సిద్ధము సుమతీ!
